به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، بهزاد لایقی مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی و اکبر کاظمی کارشناس هواشناسی با حضور در پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی طی میز گردی به سوالات ما پیرامون وضعیت کنونی و آینده ایران در شرایط خشکسالی و سهم این کشور در گرمایش کره زمین پاسخ دادند.

در ابتدای این جلسه درباره وضعیت کنونی کره زمین و تغییر اقلیم جهانی مباحثی مطرح شد.

صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با اشاره به اینکه بیش از ۳۰ سال است که هشدارهای مربوط به تغییر اقلیم در دنیا آغاز شده گفت: بر اساس نظریه IPCC جمیع جهان بر رخ دادن تغییر اقلیم متفق‌القول هستند و در کشور ما نیز به تدریج نشانه‌هایی از تغییر اقلیم از جمله خشک شدن دریاچه‌ها بروز پیدا کرده است.

وی افزود:‌ طی ۵۰ سال اخیر حدود دو درجه به میانگین دمای کشور اضافه شده که دو برابر میانگین دمای جهانی است.

به گفته ضیائیان کشورهایی مثل ایران که در مناطق خشک قرار دارند دو برابر جهانی افزایش دما را تجربه کردند و این افزایش دما موجب افزایش تبخیر شده و تبعات گوناگونی دارد.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با بیان اینکه کاهش ۴۰ میلی‌متری بارش را طی ۴ دهه گذشته تجربه کردیم، اظهار کرد: طی ۳ دهه اخیر میزان بارش‌ها نیز کاهش یافته و متوسط بارش کشور از ۲۷۰ میلی‌متر به ۲۳۰ میلی‌متر رسیده است.

ضیائیان ادامه داد: این میانگین برای کشور گرم و خشکی مثل ایران بسیار زیاد است چرا که بارش کشور ما یک سوم میانگین بارش جهانی است.

وی کاهش بارش کشور را زنگ خطر بزرگی دانست و گفت: کاهش بارش، افزایش دما و کاهش یخچال‌های طبیعی در کوهستان‌ها، گونه‌های جانوری و تنوع زیستی را نیز تغییر می‌دهد.

کم بارشی چگونه منجر به فاجعه می‌شود؟

این کارشناس هواشناسی خاطر نشان کرد: وقتی مردم با کم‌آبی مواجه می‌شوند، به ناچار از آب‌های زیر زمینی استفاده می‌کنند و به دنبال آن منابع آبی کشور نیز کاهش می‌یابد.

ضیائیان ادامه داد: افزایش دما و به به تبع آن افزایش تبخیر و کاهش بارش باعث شده منابع آبی کشور با شیب بسیار تندی کاهش یابد که به دنبال آن با کاهش منابع آبی زیرزمینی، فرونشست‌ها نیز افزایش می‌یابد.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا معتقد است با وقوع فرونشست‌های بیش از اندازه، حفره داخل زمین که محل منابع آب زیرزمینی بوده بسته شده و امکان پر کردن منابع آبی زیرزمینی وجود ندارد.

ضیائیان با تاکید بر اینکه می‌توان با اقدامات شایسته فرونشست‌ها را پیشگیری کرد، گفت: در صورت تداوم این وضعیت،‌ از بین رفتن منابع آبی زیرزمینی می‌تواند به فاجعه منجر شود.

وی دیگر پیامدهای تغییر اقلیم برای ایران را آلودگی هوای ناشی از انتشار بالای co۲ در جو دانست و افزود: همان طور که شاهدیم شهرهایی مثل ارومیه که پیش از این جزو شهرهای آلوده نبودند نیز امروز دچار این مشکل شده‌اند.

آثار افزایش دما بر طوفان‌های اقیانوسی

بهزاد لایقی، مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی با اشاره به وقوع طوفان‌های بزرگ و تاثیر آن بر تجارت‌های دریایی اظهار کرد: طوفان شاهین یک طوفان گرمسیری نزدیک مدار استوا بوده و منشاء ایجاد این طوفان‌ها افزایش دمای سطح اقیانوس‌هاست.

لایقی با اشاره به رابطه افزایش دما و تغییر مسیر طوفان‌های اقیانوسی گفت: طوفان‌های حاره‌ای یا گرمسیری معمولا دو مسیر دارند و به سمت پاکستان یا کشور عمان می‌روند اما طوفان گنو برای اولین بار در ۱۰۰ سال گذشته مسیر دیگری را انتخاب کرد و وارد تنگه هرمز شد.

وی ادامه داد: طوفان شاهین نیز ۲۰ سال بعد مسیر غیر عادی را در پیش گرفت و وارد دریای عمان شد که این تغییر الگوی حرکتی می‌تواند ناشی از تغییر اقلیم باشد.

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی از دیگر عوارض تغییر اقلیم را افزایش دمای آب اقیانوسی و تاثیر آن بر روی محیط زیست و اکوسیستم دانست و افزود: در خلیج فارس و دریای عمان شاهد سفید شدن و از بین رفتن مرجان‌ها و کاهش منابع زیستی مثل کاهش توده ماهیان بوده و در دریاهای بسته مثل خزر نیز کاهش بارش در حوضه آبریز و به دنبال آن کاهش تراز دریای خزر را تجربه کردیم.

به گفته لایقی از سال ۷۰ تراز دریای خزر به طور متوسط سالانه ۶ سانتی‌متر کاهش یافته است.

وی در مورد آثار کاهش تراز دریاها گفت: کاهش تراز باعث افزایش شوری آب و افزایش دما شده و فشار مضاعف به منابع زیستی و منابع شیلاتی وارد می‌کند که به تدریج محیط زیست منطقه رو به خشکی می‌رود.

آثار تغییر اقلیم بر الگوی بارش

در ادامه این نشست، اکبر کاظمی کارشناس هواشناسی درباره پیامدهای تغییر اقلیم خاطر نشان کرد: امروز حتی مناطق پر آب و پر بارش هم دچار تنش‌های آبی شده‌اند.

وی با بیان اینکه در مناطق مختلف میانگین‌های بلند مدت و متفاوتی از بارش وجود دارد،‌ گفت: در عرض ۵۰ سال افت بارش در حد ۳۰ الی ۴۰ میلی‌متری را شاهد بودیم و تغییرات الگوی بارش شارپ(ناهنجار) است.

کاظمی خاطر نشان کرد: در حال حاضر گرمایش هوا نزدیک سطح بوده و آسیب‌پذیرترین نقاط نیز نقاط دارای یخ است چرا که بارش‌ها درکشور ما از تبدیل برف به باران ایجاد می‌شوند.

این کارشناس هواشناسی گفت: در دوره زمانی پاییز گاهی افزایش بارش‌ها را تجربه می‌کنیم اما مشکل این است که برفی در سدها برای آب شدن در تابستان وجود ندارد.

وی ادامه داد: برای مثال چشمه کوهرنگ طی مدت کوتاهی دچار ۲ هزار و ۳۰۰ میلی‌متر کمبود بارش شده و این کمبود بارش‌ها مشکلاتی در بخش‌های کشاورزی، هیدرولوژی،‌ هواشناسی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کند.

به گفته کاظمی، گاهی برای مقابله با آثار تغییرات الگوی آب و هوا باید برخی طرح‌های انتقال آب را متوقف کرد.

این کارشناس هواشناسی در ادامه به مشکلات موجود برای کنترل بارش‌های سطحی اشاره کرد و گفت: با وجود سدهای زیاد در کشور اما کنترل بارش‌های سطحی دشوار است و کشور نیاز به بارش با حجم کم و فواصل کم دارد اما بارش‌های شدید را تجربه می‌کند.

وی ادامه داد: بارش‌های شدید به سفره‌های آب زیزمینی کمک نمی‌کند چرا که اگر بارش از میزانی بیشتر شود، امکان نفوذ در زمین و منابع آب زیرزمینی نداشته و در نهایت به شکل مستقیم وارد دریا می‌شود.

کاظمی بارش مفید برای منابع طبیعی را به شکل ۵ میلیمتری و در بازه حدود دو هفته‌ای دانست و گفت: بارش به این شرایط و یا داشتن ذخیره برفی در فصول گرم، دبی پایه رودخانه را تامین کند.

وی تاکید کرد: البته می‌توان تهدیدهایی را نیز به فرصت تبدیل کرد، برای مثال روسیه می‌تواند زمین‌های بیشتری به کاشت گندم اختصاص دهد یا کشورهای قطب شمال با آب شدن آب‌ها از محاصره یخ خارج شده و امکان فعال کردن کشتیرانی برای آن‌ها فراهم می‌شود.

در ادامه این جلسه ضیاییان در خصوص فراوانی سیلاب‌ها نوضیح داد: طبق اسناد IPCC اگر فقط یک درجه زمین گرم‌تر شود، سیل‌ها و بارش‌های سنگین منجبر به سیل، ۱.۳ برابر افزایش می‌یابد. به همین ترتیب اگر ۱.۵ درجه گرم شود ۱.۳ برابر، اگر ۲ درجه گرم شود ۱.۷برابر و اگر ۴ درجه گرم شود ۲.۷ برابر، میزان سیل‌ها بیشتر می‌شود.

وی افزود: در کشور ما با توجه به اقلیمی که دارد، این تناسب بیشتر است و با توجه به افزایش یک درجه دمای متوسط جهانی، پیش‌بینی‌ها در سناریوهای آینده از وقوع تعداد سیل‌ در کشور نیز بیشتر هم خواهد شد.

به گفته ضیاییان آلودگی هوا در تغییر اقلیم تاثیر متقابل دارد یعنی شهر بر اقلیم و اقلیم بر شهر تاثیر متقابل خواهند گذاشت.

وی افزود: وقتی دمای متوسط هوا ۲ درجه افزایش می‌یابد عامل اولیه آلودگی هوای آن منطقه و عامل ثانویه افزایش دماست چرا که با گرم شدن جو، از میزان بارش هم کاسته می‌شود یعنی تعداد سامانه های بارشی عبوری از این منطقه کم شده، تهویه هوا صورت نگرفته و آلودگی تشدید می‌شود.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا تاکید کرد: وقتی اقلیم را دستکاری کنید و دریاچه را از بین ببرید این جریان صورت نمی‌گیرد و یا مثلا تخریب جنگل منجر به افزایش سیلاب و آلودگی هوا همراه می‌شود.

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه دریاها و اقیانوس‌ها عوامل توزیع انرژی خورشیدی به کل زمین هستند، گفت: الگوهایی بر این اساس شکل گرفته و جریان آب گرم از استوا به سمت عرض بالا می‌رود که انرژی به شکل دما و رطوبت ایجاد می‌کند، برای مثال انگلیس در عرض‌های بالای قطبی است اما با بارش زیاد همراه بوده که علت آن جریان گلف استریم است.

لایقی ادامه داد: گلف استریم در اقیانوس اطلس آب گرم را از عرض‌های پایین به عرض‌های بالاتر انتقال می‌دهد و رطوبت را به آن منطقه می‌آورد، همچنین آب سردی که از آن عرض‌ها به عرض‌های پایین‌تر می‌آید باعث کاهش دما و رطوبت شده و چرخه‌ای ایجاد می‌شود که اقلیم را کنترل می‌کند. اگر به هرعلتی انرژی دریافتی کره زمین بیشتر شود، این چرخه ها تشدید شده و به سمت کنترل افزایش دما می‌روند و حالت عادی بارش‌ها از بین می‌رود.

وی خاطر نشان کرد: اگر به هر علتی جریان‌هایی که باعث تعدیل توزیع انرژی در اقیانوس اطلس هستند، تغییر یابد، میزان رطوبت و گرمایی که به سمت کشور ما می‌آید تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، همانطور که کشورهای حاشیه اقیانوس‌ها بیشتر شاهد این تغییر هستند، ماهم به صورت تغییر الگوی بارش تاثیر گرفته‌ایم که باعث خشکسالی‌های نابهنگام، بارش‌های شدید و تغییر رژیم دمایی در آن منطقه نیز می‌شوند.

وی با بیان اینکه اثر این تغییر رژیم دریایی در کشورهای نزدیک اقیانوس به صورت ملموس درک می‌شود،‌گفت: طوفان‌های حاره‌ای یا بارش‌های تابستانی در جنوب کشور متاثر از همین سیستم‌هاست که از اقیانوس هند بر مناطق حاشیه‌ای خود تاثیر می گذارند.

کاظمی،‌ دیگر کارشناس حاضر در این جلسه درباره مقابله یا سازگاری با آثار خشکسالی اظهار کرد: پدیده خشکسالی را کمبود بارش در یک بازه چند ماهه تعریف می‌کنند، در هر منطقه‌ای میانگین و بازه کمبود بارشی داریم که معرف خشکسالی است و آنچه در بلند مدت شاهدیم تغییر این میانگین است.

وی با تاکید بر اینکه داروی خشکسالی در دوره تر‌سالی است،‌ گفت: سیستم بارش در کشور ما نوسان فصلی دارد، برای مثال دو سال تر و ۷ سال خشک است و گاهی هم دو دوره پشت سر هم خشکسالی داریم، در دوره مرطوب خود بخاطر جبران آسیب‌های ناشی از سیل سریعا کشت برنج انجام دادیم در حالی که این کار اصلا به صرفه نیست.

کاظمی با بیان اینکه با نوین‌سازی آبیاری باید سطح زیر کشت را بالا ببریم، اظهار کرد: قبلا در دریاچه ارومیه سرسبزی کمتر با دریاچه پرآب داشتیم و الان دریاچه خشک با منطقه سرسبز تر داریم، ‌بنابراین گاهی با دستکاری طبیعت و با اعمال فشار بیش از توان آن حوضه، در نهایت به نیاز آبی بالاتری می‌رسیم که قابل تامین نیست و به آن توسعه ناپایدار می‌گویند.

وی با اشاره به ضرورت بازنگری در سیاست‌ها و الگوهای کشت خاطر نشان کرد: حتی در مناطقی که بسیار کم آب است، نباید اقتصاد ما به کشاورزی متکی باشد و باید نقشه‌های مختلف را برای دوره‌های متفاوت بارشی آماده کنیم.

سهم ایران در تغییر اقلیم و گرمایش جهانی و راهکارهای مقابله با آن

ضیاییان درخصوص سهم ایران در افزایش گرمایش جهانی اظهار کرد: بر اساس اسناد جهانی ایران در انتشار گازهای گلخانه‌ای همیشه جزء ۱۰ کشور اول بوده است.

وی درباره اینکه ایران چقدر از تغییر اقلیم و گرمایش زمین تاثیر می‌پذیرد، گفت: ایران کشور بسیار آسیب پذیری در مقابله با تغییرات اقلیمی است و با توجه به شرایطی که دارد، باید تدابیر بسیار گسترده، مهم و جدی در راستای مقابله با آن اتخاذ شود که این کار عزم جدی، نقشه راه مدون و همکاری همه دستگاه‌های اجرایی را می‌طلبد.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در مورد راهکارهای پیش رو برای مقابله با پدیده تغییر اقلیم توضیح داد: طبق تجربیات جهانی، در بخش کشاورزی مساله افزایش بهره‌وری، تنوع کشاورزی، بهبود مدیریت زمین‌ها و جنگل‌ها، مدیریت پیشرفت چراگاه‌ها، مدیریت یکپارچه و کاهش تبدیل مراتع به زمین‌های کشاورزی مورد تاکید قرار گرفته است.

ضیاییان با تاکید بر اینکه اولویت هر کشوری برای کشت باید محصولات استراتژیک آن کشور باشد،‌گفت: اگر به دنبال خود کفایی هستیم اول از همه باید برای محصولات استراتژیک خود برنامه‌ریزی کنیم تا با حداقل آب بتوانیم کشت خود را انجام دهیم.

وی ادامه داد: کاهش جنگل زدایی، مقابله با فرسایش خاک، کاهش انتشار CO۲ و ... از جمله راهکارهای حفظ جنگل‌ها در شرایط گرمایش زمین است.

به گفته ضیاییان باید در کشور بازار کربن داشته باشیم یعنی هم کربن را ذخیره کنیم و هم آن را استحصال کرده و در صنایع دیگر استفاده کنیم.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا معتقد است ایجاد بازار کربن این یکی از راهکارهای مؤکد در اسناد IPCC بوده و توصیه می‌کند اگر هر کشوری به دلیل اقتصادی نمی تواند تولید کربن را کم کند، با روش‌هایی آن را استحصال و ذخیره کرده و از درآمد آن استفاده کند.

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی نیز درباره راهکارهای مقابله با گرمایش جهانی اظهار کرد: با توجه به اینکه منشا گرمایش جهانی و تغییر اقلیم استفاده از سوخت‌های فسیلی و گازهای گلخانه‌ای است، باید تمرکز خود را بر راه‌های کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی بگذاریم.

لایقی در خصوص حوزه دریایی خاطر نشان کرد: بخش عمده‌ای از مصرف‌کنندگان سوخت‌های فسیلی در صنایع و منابع تامین نیروی برق و کشتی‌های روی دریا بوده و روی خشکی هم ماشین‌ها مصرف کنندگان اصلی هستند، روش اصلی که در بخش دریایی می‌توان بکار برد آن است که ما از انرژی‌هایی پاک و تجدید پذیر در این حوزه استفاده کنیم.

وی افزود: برای مثال انرژی باد، انرژی امواج و انرژی جزر و مد از جمله انرژی‌های پاک در دریا بوده و این پتانسیل در شمال و جنوب کشور وجود دارد.

لایقی ادامه داد: در حال حاضر کشورهای دنیا به این سمت استفاده از این انرژی‌ها استفاده حرکت کرده‌اند تا با این کار به توسعه پایدار مناطق ساحلی خود کمک کنند.

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی بیان کرد: در این زمینه سازمان هواشناسی با همکاری مراکز علمی دیگر در حال فراهم کردن زیر ساخت‌ها برای استفاده مفید از این انرژی‌ها هستند.

لایقی با اشاره به تغییر سوخت‌ وسایل حمل و نقل در کشورهای مختلف دنیا گفت: استفاده از برخی سوخت‌ها در کشتی‌ها ممنوع شده و حرکت به سمت سوخت‌های استاندارد و تولید گازهای مناسب است.

وی ادامه داد: نهادهای بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی کشورها را به استفاده از این نوع سوخت‌ها در خطوط کشتی‌رانی‌شان ملزم کردند.

به گفته لایقی در نیروگاه برق نیز از سوخت مازوت به سمت نیروگاه سیکل ترکیبی حرکت کرده و از نیروگاه‌های اتمی استفاده می‌کنند تا تولید گازهای گلخانه‌ای کمتری به همراه داشته باشد.

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی گفت: کشورهای دارای منابع نفتی از این روش برای تزریق گاز CO۲ به داخل چاه‌های نفتی استفاده می‌کنند که سد نفتی بالاتر بیاید.

وی تاکید کرد: ایران هم می‌تواند با این روش‌ها به مقابله با آثار تغییر اقلیم جهانی اقدام کند.

اجرای راهکارهای مقابله با تغییر اقلیم بازی دو سر سود برای ایران

در ادامه کاظمی در این خصوص به مساحت محدود ایران اشاره کرد و گفت: باید محاسبه شود که چقدر از حجم CO۲ توسط ایران و چقدر در دوره صنعتی شدن قدرت‌های بزرگ تولید شده است.

وی با اشاره به اینکه این موضوع می‌تواند بازی دو سر سود باشد،‌گفت: ما باید انرژی‌های نو را باور کنیم، از یک جهت انرژی بسیار زیادی داریم و می‌توانیم از این انرژی به بهترین نحو اسفاده کنیم. برای مثال بجای سوزاندن منابع فسیلی، هزاران استفاده دیگر در صنایع مختلف داشته باشیم.

این کارشناس هواشناسی با بیان اینکه در مقیاس شهری بحث سبز کردن شهرها و گرین روف‌ها خیلی مهم است، گفت: در فصل زمستان به سه دلیل آلودگی هوا داریم، یکی به دلیل سرما و نشست هوا، دلیل دوم اینکه منابع گرمایشی و ترافیک در این فصل افزایش می‌یابد و دلیل دیگر این که به دلیل ریزش برگ درختان، جذب CO۲ در شهر کم می‌شود.

وی ادامه داد: در طرح نهضت ملی مسکن انجام باید به انرژی آن هم توجه کنیم و چه خوب است که نهضت ملی مسکن با انرژی‌های نو تعریف شود.

کاظمی خاطر نشان کرد: برای مثال تمام خانه‌های ترکیه آب گرمکن خورشیدی دارد و ما هم باید بتوانیم در طرح‌های توسعه‌ آتی‌ خود از این تجربیات استفاده کنیم.

این کارشناس هواشناسی تاکید کرد: شایدتغییرات اقلیمی به عنوان یک چالش برای ما عمل کند و این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم.

به گفته کاظمی، در طرح‌های جامع نباید سازگاری با تغییر اقلیم فراموش شود بلکه باید به عنوان یک پیوست در نظر گرفته و بررسی شود که آیا واقعا توسعه صنعتی و مسکونی در این منطقه‌ پیش‌بینی شده با توان اقلیمی آنجا سازگار است یا خیر.

وی معتقد است توجه به این مساله هم از لحاظ اعتبار بین‌المللی و هم از لحاظ صرفه‌جویی انرژی به نفع کشور است.

آیا با تداوم شرایط فعلی، شهری در آینده خالی از سکونت خواهد شد؟

ضیاییان در مورد پیش‌بینی از آینده خشکسالی کشور به دو سناریو IPCC اشاره کرد و افزود: سناریو اول مربوط به سال ۲۰۱۵ بود که براساس میزان تابشی که در جو محصور می‌شود، آینده را پیش‌بینی کرده‌بود.

وی ادامه داد: مطالعات مربوط به ایران نشان داد که تا سال ۲۱۰۰ تعداد سال‌های خشک در کشور افزایش می‌یابد، ‌البته به آن  معنا نیست که سال تری وجود ندارد چرا که سال تر کنار سال خشک معنا پیدا می‌کند اما تعداد سال‌های خشک ما بیشتر از تعداد سال‌های تر خواهد بود و تعداد سیلاب‌ها نیز بیشتر است.

کاظمی خاطر نشان کرد: سناریو جدید IPCC ،‌ علاوه بر آن، برنامه سازگاری کشورها را نیز مد نظر قرار داده است، طبق سناریو جدید با افزایش دما تا سال ۲۱۰۰، بارش در مناطق جنوبی ما افزایش پیدا می کند ولی بارش‌ها، بارش‌های خارج فصل و سیلابی است.

وی افزود: بر این اساس در نیمه شمالی کشور کماکان تعداد سال‌های خشک بیشتر از سال‌های تر خواهد بود.

کاظمی در مورد خالی شدن شهری از سکونت در آینده بخاطر تنش آبی اظهار کرد: اگر با همین شیوه‌های کنونی در مدیریت و مصرف پیش رویم، به احتمال زیاد این اتفاق می افتد.

پیش بینی‌ها از آینده خشکسالی در ایران

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی نیز در مورد پیش بینی‌ها از آینده خشکسالی در ایران گفت:‌ بر اساس پیش‌بینی‌ها و سناریوهای IPCC در حوزه دریایی روند افزایش دمای آب و افزایش تراز را در کنار دریاهای آزاد خواهیم داشت که البته شدت آن زیاد است اما هم به اکوسیستم فشار خواهد آورد و هم فرسایش را در مناطق ساحلی تشدید می‌کند.

لایقی ادامه داد: طبق این سناریوها بارندگی در مناطق ساحلی نیز افزایش پیدا خواهد کرد و پیش‌بینی من این است که برای این سال‌ها شرایط شاید برای توسعه مناطق ساحلی بهتر باشد.

وی افزود: با توجه به اینکه در شرایط خشکسالی قرار داریم، یکی از راه‌های تامین آب استفاده از همین منابع دریایی و آب شیرین کن‌ها است، پیش‌بینی من این است که در مناطق ساحلی افزایش جمعیت خواهیم داشت.

مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی در خصوص منابع زیرزمینی اظهار کرد: در داخل دریا هم بحث آب‌های ژرف را داریم یعنی برخی از این مسیرهایی که آب‌های زیرزمینی را هدایت می‌کنند به زیر دریا هم انتقال می‌دهند و کارهایی در خلیج فارس در این زمینه انجام شده که با توجه به شرایط کمبود آب می‌تواند مفید باشد.

آب زیرزمینی با آب ژرف چه تفاوتی دارد؟

در بخش دیگری از این میزگرد، کاظمی درباره تفاوت آب‌ زیرزمینی با آب ژرف توضیح داد: آب زیرزمینی آبی است که به زمین نفوذ کرده و در نهایت به یک بستر سطحی برخورد کرده که چون نزدیک به سطح زمین است می‌توان از آن استفاده کرد، اما آب ژرف همان آب زیرزمینی ولی در عمق بیشتر است که آب هزینه‌بری محسوب می‌شود.

به گفته کاظمی،‌ باید باورهایی مبنی بر اینکه یک منبع تمام نشدنی آب زیر زمین وجود دارد را ‌اصلاح کنیم.

کارشناس هواشناسی با بیان اینکه این منابع آبی موقت است،‌ گفت: نباید از جیب نسل‌های آینده خرج اضافه کنیم.

کاظمی ادامه داد: درحال حاضر شهرهای زیادی با تنش آبی مواجهند، از سوی دیگر توسعه به سمت مشاغل کشاورزی بوده اما گاهی در تامین آب شرب به مشکل بر می‌خوریم.

وی با اشاره به اینکه برخی تصمیمات بدون آینده نگری و تنها برای تامین آب همین دوره کنونی است،‌ افزود: منابع آبی مختلف کشور به خصوص یخ‌های کوه‌ها و آب‌های زیرزمینی‌ در موقعیت تنش زیادی است و اگر این موقعیت به درستی مدیریت شود، می‌توان تبعاتی مثل خالی از سکنه شدن شهرها را به حداقل رساند.

کاظمی چشم انداز آینده را با وجود باوری که ایجاد شده مثبت ارزیابی کرد و گفت: مساله خشکسالی شاید در سال‌های ۸۷ و ۸۸ که کم آب‌ترین سال طی ۵۰ سال اخیر بود، چندان مورد توجه قرار نگرفت. کشور در سال‌های ۷۲ و۷۳  بارش‌های خیلی شدیدی داشت و این بارش‌ها ما را به سمت توسعه سدها هدایت کرد.

وی ادامه داد: نباید فراموش کنیم که اقلیم کشور ما گرم و خشک است و همواره نیاز به مدیریت صحیح منابع آبی داریم.